Foodwatch start burgerinitiatief tegen kindermarketing

Door de opmars van kindermarketing eten en drinken Nederlandse kinderen steeds ongezonder en worden meer kinderen te zwaar, constateert Foodwatch in het nieuwe rapport ‘Kindermarketing: onverantwoord en ongereguleerd’. Het start nu een burgerinitiatief om het onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer te krijgen, want volgens Foodwatch is er dringend behoefte aan wetgeving omdat zelfregulering niet werkt.

De marketing van te zoete, te zoute en te vette bewerkte producten, soms gericht op zelfs zeer jonge kinderen, neemt hand over hand toe, ondanks onderlinge afspraken van bedrijven reclames niet op kinderen jonger dan zeven jaar te richten. Volgens Foodwatch moet de overheid kinderen en ouders in bescherming nemen tegen foute kindermarketing. Daarom start Foodwatch nu een burgerinitiatief voor de eerste wet die de marketing van ongezonde producten verbiedt en een gezond aanbod stimuleert.

Nederlandse kinderen zelf doen hun best, want zij bewegen meer dan hun ouders en ook meer dan kinderen tien jaar geleden. Toch steeg het percentage kinderen en jongeren met overgewicht in diezelfde periode. Nederland staat aan kop in Europa op het gebied van kindermarketing voor fastfood en dit segment groeide vorig jaar met 38%. Mede door alle kindermarketing eet 89% van de kinderen bewerkt en ‘verrijkt’ voedsel met kunstmatig toegevoegde mineralen of vitamines.

Slechts 1-2% krijgt de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid verse groenten binnen. Nederlandse kinderen zijn in Europa kampioen fris drinken: ze drinken een halve liter per dag. Obesitas en overgewichtscijfers zijn de afgelopen jaren flink gestegen, een op de vijf kinderen tussen de 10 en de 12 jaar is te zwaar en een op de 17 is obees.

Foodwatch ging na hoe ongezond het aanbod is en kocht tussen oktober 2012 en januari 2013 zeshonderd kinderproducten bij 12 supermarktketens. De producten kregen van Foodwatch een verkeerslichtetiket met een rode, oranje of groene score voor gebruik van suiker, zout en (verzadigd) vet. 89% van de speciaal voor kinderen gemaakte vaste producten scoorde een keer rood, meestal voor suiker. Een kwart scoorde twee keer rood en 14% scoorde onvoldoendes op zowel suiker, zout als vet. Sommige drankjes scoorden op papier groen als er kunstmatige zoetstoffen in zaten, maar die houden wel de zoetverslaving van kinderen in stand.

Op kinderdagverblijven, op scholen, op tv, sociale media, in spelletjes en zelfs tijdens sportevenementen worden kinderen blootgesteld aan openlijke en verborgen verleiders. Marketeers schakelen kinderpsychologen in om de kinderen met behulp van kindprofielen te programmeren. Het doel is de € 2,2 miljard die kinderen en jongeren zelf te besteden hebben. Snoep en snacks staan op nummer één in de top-10 van zakgeldbestedingen. Kinderen hebben daarnaast ook invloed op circa € 2 miljard aan gezinsboodschappen.

Ondanks de zelfregulering van de voedselindustrie en vrijwillige afspraken om kinderen te ontzien, zoekt de industrie sluipwegen om kinderen jonger dan zeven te ‘targeten’. Zo maakt Nestlé Blauwe Beer-spelletjes voor jonge moeders en babies. Blue Band deelt Smeerdiploma’s uit aan peuters in de kinderopvang. De veel te zoute smeerkaas van ERU met Jimmy de Muis sponsort het Nationaal Schoolontbijt. Tjiezie van Uniekaas roept kinderen met het TV programma The Voice Kids op om het merk te liken. Fred & Ed-beleg heeft een app gemaakt waarmee kinderen grappige filmpjes kunnen zien. Voedselbedrijven sponsoren zelfs sport- en gezondheidsevenementen.

De levensmiddelenindustrie verkoopt ongezonde producten, ondermijnt actief het ouderlijke gezag en legt alle verantwoordelijkheid voor de gezondheid van kinderen bij ouders. Reclamemakers vertellen ook graag dat jonge kinderen door reclames heen prikken. Maar tot 12 jaar zijn kinderen niet in staat tot abstracte oordelen, weten psychologen.

“Hoe kunnen kinderen onderscheiden wat gezond is, als ongezond de norm is? Ook ouders hebben hulp nodig, want ze staan alleen tegenover miljardenbudgetten en lobbypraktijken die voedselfabrikanten lenen van de vroegere tabakslobby: misleiden, verleiden en schuld afschuiven.” stelt Bart van Opzeeland van foodwatch. “De consequenties van ongezond eten raken ons allemaal, via de stijgende zorgkosten door hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. Laten we kinderen beschermen tegen een te zwaar leven.”

Op www.foodwatch.nl start nu een burgerinitiatief voor de eerste wet tegen marketing van ongezonde producten voor kinderen. Bedrijven kunnen als de wet er is hun marketingexpertise voortaan inzetten voor gezonde producten, aldus Foodwatch.