De ‘tsunami’ van Carrefour-baas Bompard: deflatiesignaal

Een interview met Alexandre Bompard, ceo van het Franse Carrefour (foto:, heeft voor redelijk wat ophef gezorgd de laatste dagen. Hij werd geïnterviewd op een Franse radiozender en hij sprak over ‘een tsunami van deconsumptie’. Prachtige vondst, angstaanjagend. Geert Wilders gebruikt ook vaak dat ‘tsunami’. Maar ‘déconsumption’? Qu’est-ce c’est?

Wat is er aan de hand? In Frankrijk gelden aardig wat andere wetten dan in Nederland als het om de verkoop van artikelen in de supermarkt gaat. O, maar dan is er niks aan de hand en kunnen we over tot de orde van de dag… Nou, wacht even, het is toch de moeite waard.Er is in Frankrijk een wet in de maak. Die houdt in: drogisterij-, cosmetica en soortgelijke producten mogen vanaf maart volgend jaar niet dieper in de actie van supermarkten dan met een prijsverlaging van 34%.

Momenteel kan Carrefour nog gewoon een wasmiddel of een reiniger in de actie doen met zelfs 60% prijsverlaging. Vanaf maart volgend jaar zou dat dan niet meer kunnen. En dat terwijl, volgens Bompard, de prijzen van eten en drinken (of wellicht het hele assortiment) in de supermarkt in Frankrijk sinds de inval van Rusland in Oekraïne met 20% zijn gestegen.Bompard zegt dan ook: hou op met die wet, want het helpt niemand, behalve ‘Unilever, Procter & Gamble en Henkel’. Zo, die zit recht tussen de ogen.

En het helpt de Franse burgers al helemaal niet, aldus Bompard, nu velen van hen sinds die inval moeite genoeg hebben om de eindjes aan mekaar te knopen. Maar Bompard waarschuwde niet alleen tegen het onbedoeld bevoordelen van Unilever, Procter & Gamble en Henkel, hij waarschuwde ook voor ‘deconsumptie’, een soort kopersstaking: je koopt alleen nog dát wat je nodig hebt en verder niet. Goed voor het milieu, zeggen wij dan tussendoor, maar inderdaad, slecht voor de staat van een supermarktsector. Het Financieele Dagblad citeerde hem: “We zien een tsunami van deconsumptie. Wanneer essentiële basisproducten niet meer verkrijgbaar zijn, wanneer mensen zonder essentiële goederen komen te zitten, moet men in actie komen.”

Dat klinkt alsof mensen de hongersdood zullen sterven als Carrefour niet meer bestaat. En dat is je reinste kletskoek. Het is ook een favoriete hobby van foodretail-ceo’s: zonder ons is er geen eten en drinken en is er acuut levensgevaar. Welnee, beste Alexandre en collega’s, er zijn nog bakkers, groentezaken, slagers en visverkopers, en water komt gewoon uit de kraan. Je zou het zelfs ergerlijk kunnen noemen, dat ‘framen van de supermarkt als essentieel voor het leven’, opgeblazen gedoe, maar zeker ‘sinds corona’ gebeurt dat geregeld.

Niettemin, Bompard haalt toch iets bijzonders aan: een kopersstaking. Zo her en der zijn sommige producten nu goedkoper aan het worden, niet flink, slechts marginaal. Ja, maar, die wet in Frankrijk is voor ons toch niet van belang? Klopt. Maar de verdere prijsverlagingen die er wellicht aan zitten te komen, zijn wél van belang. De consument zal dat vast kunnen merken. En dan krijgen we eventueel een deflatieverschijnsel, zoals decennialang in Japan bijvoorbeeld; ‘ik koop dit brood niet morgen, maar pas overmorgen, want dan is het goedkoper dan morgen’.

Deflatie is de dood in de pot, voor welke bedrijfstak dan ook. En dan mag de supermarktsector nog van geluk spreken, want uiteindelijk wordt dat brood toch nog gekocht. Die winterjas niet, die pot verf niet, die vliegenmepper niet. Maar in het zicht van dalende prijzen is het uitstel van aankopen een gevaar. Prima dat Bompard die implicatie even meldde, ook al was hij vooral bezig Unilever, Procter en Henkel als geprivilegieerden te framen en zijn Carrefour als voorvechter voor zoiets als burgerrechten: als consument, als ‘koopkrachtslachtoffer’.

Bij alle verbale manipulatie blijft dat signaal relevant. En in dat geval: gek dat we het zo zeggen, maar het is dan maar wat gunstig dat veel Nederlandse supermarktbedrijven high-low aanhouden, elke week een fikse portie tijdelijke prijsverlagingen. Deflatie in de supermarkt- en voedingsmiddelensector kunnen we niet gebruiken, AH niet, Jumbo niet, Plus niet etc., maar ook onze conjunctuur niet.

Je zou zelfs kunnen bedenken; elke winstwaarschuwing in de sector in de komende maanden is een geschenk uit de hemel. En ‘true price’ dan? Jajaja, de voorstanders daarvan blijven een punt hebben, maar voor consumenten uit Vlagtwedde en Schiedam is dat in deze tijd even niet zo belangrijk.