Sander van der Laan Foodmanager van het Jaar

Sander van der Laan, chief executive officer van Albert Heijn en chief operations officer van Ahold Europa, is verkozen tot de nieuwe FoodManager van het Jaar. Dat is vandaag bekendgemaakt op het Nationaal Food Congres. De FoodManager van het Jaar is een initiatief van FoodPersonality,maandblad voor de supermarktsector. Met Sander van der Laan heeft Ahold/Albert Heijn voor de tweede keer een FoodManager van het Jaar in huis. In 2007 werd Dick Boer FoodManager van het Jaar.

Jaap Lagerweij, voorzitter van de raad van advies van het Nationaal Food Congres, prees Van der Laan om zijn vakbekwaamheid en zijn jarenlange succesvolle perioden van leiderschap, eerst als commercieel directeur bij AH, daarna als directeur van Ahold-dochter Giant Carlisle in de VS en vervolgens als algemeen directeur van Albert Heijn en operationsverantwoordelijke van Ahold Europa.

Van der Laan geldt met Dick Boer als de mede-architect en strateeg in de herpositionering van Albert Heijn, die in 2003 startte en waardoor de marktleider weer de weg omhoog vond. Na die periode moest Van der Laan niet als tweede in de rang maar als eerste in de rang Giant Carlisle uit de problemen halen, in een voor een Nederlander toch onbekender concurrentieveld. En sinds zijn terugkeer naar Nederland is Albert Heijn de formule die steeds opnieuw vooraan staat bij het oppikken van retailvernieuwing (non-food, internetverkoop, de start met ene afhaalpunt binnenkort). En bovendien is onder het bewind van Van der Laan AH een Hollands exportproduct aan het worden. AH heeft in België zijn eerste schreden gezet en doet dat nu met AH To Go ook in Duitsland. Daarmee is Ahold Europa zichzelf ingrijpend aan het vernieuwen.

Lagerweij wees er Van der Laan wel op dat de laatste bij het begin van de prijzenslag in 2003 niet alleen maar vrienden had gemaakt, en daarbij haakte Lagerweij in op iets waar Van der Laan al eerder op het congres had moeten reageren. Van der Laan was immers ook spreker op het Nationaal Food Congres en de moderator van het congres, Jeroen Smit, had zowel de zaal als de spreker erop voorbereid: “We gaan zeker vragen stellen over die 2%.”

Op die vragen gaf Van der Laan toe dat hij zich op de situatie verkeken had. AH had zo’n commotie van tevoren niet verwacht. Hij wees erop dat hij nog steeds achter die 2% conditieverbetering stond. “We krijgen van fabrikanten vaak fanmail. In die fanmail wijzen zij ons geregeld op het doorvoeren van prijsverhogingen. Nou, we vonden het tijd om eens een brief terug te sturen. En we hadden er een reden voor, want we zijn bezig met een operatie waar óók onze leveranciers van meeprofiteren.”

‘Was het jouw idee?’, vroeg Smit Van der Laan. “Het doet er niet toe uit wiens koker het komt, ik sta erachter.”

Maar over de commotie zei Van der Laan: “Dit hebben we nooit zo bedoeld. We hebben nooit bedoeld iedereen meteen die 2% eraf te houden, het was een discussiepunt. En bovendien, het was een discussiepunt voor onze leveranciers, niet voor de boeren die weer leverancier van onze leveranciers zijn. Die hebben we ook nooit die brief geschreven.”

En ergens in dat gesprek liet Van der Laan de uitdrukking ‘mea culpa’ vallen. Inmiddels het ook bekend dat AH een onderzoek zal laten uitvoeren over de winsten en marges in de bedrijfskolom van zand tot AH-klant, samen met het LTO. Maar ook daarop hebben boeren in de media afwijzend gereageerd.

Lagerweij, die Van der Laan toesprak op het moment dat die FoodMan

ager van het Jaar werd, wees nog even op de commotie en op de gemoederen, ook onder leveranciers en de zaal van het Nationaal Food Congres zat op dat moment vol met leveranciers. “Ik ga er echter van uit dat iedereen begrijpt dat we Sander van der Laan niet op dit moment om deze commotie uitverkiezen. We kijken verder dan de waan van de dag en hebben besloten hem tot FoodManager van het Jaar uit te roepen vanwege de vele verdiensten van hem voor Ahold en met name Albert Heijn. Sander is een van de mensen van wie je kunt dat hij echt heeft bijgedragen: in 2002 had AH een marktaandeel van 22%, nu is dat 33,5%. Oké, een prijzenslag, maar ook: AH Excellent, enorm sleutelen aan de winkelformule, durzaamheidsinitieven, de toevoeging van non-food, een volstrekt nieuwe campagne die populair is en lang volgehouden kan worden, met Harrie. En dan heb ik het nog maar even niet over het gedoe met wuppies, hamsters en andere gekke beesies.”

Van der Laans reactie: ten eerste, verrast; ten tweede, ‘dit is niet alleen een prijs voor mij, maar voor iedereen die bij AH/Ahold werkt’, ten derde, “tsjongejonge”.

Hoe komt de FoodManager van het Jaar tot stand? 

De FoodManager van het Jaar wordt gekozen in drie beoordelingsronden. FoodPersonality stelt elk jaar een lijst op van tien tot vijftien kandidaten die in de levensmiddelensector werkzaam zijn. Vervolgens maakt de raad van advies van het Nationaal Food Congres (het evenement waarop de bekendmaking plaatsvindt) van deze ‘longlist’ een shortlist’. Vervolgens buigt een andere jury zich over deze shortlist, namelijk de laatste vijf gekozen FoodManagers van het Jaar. Dit jaar zijn dat:

- Dick Boer, chief executive officer Koninklijke Ahold

- Fons Deen, algemeen directeur Deen Holding

- Frits van Eerd, bestuursvoorzitter Jumbo Supermarkten

- Patrick Reekmans, managing director FrieslandCampina Benelux

- Hans Struik, bestuursvoorzitter Struik Foods Europe

- hieraan toegevoegd is Jaap Lagerweij, voormalig algemeen directeur Sperwer Holding, als voorzitter van de raad van advies van het Nationaal Food Congres

En als laatste volgt een beoordeling van de voorzitter van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL, koepelorganisatie supermarktketens) en van de voorzitter van de Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNLI, koepelorganisatie levensmiddelenfabrikanten). De CBL-voorzitter is Bert Roetert, de FNLI-voorzitter is Wouter de Bruijn.

Hoofdredacteur Gé Lommen van FoodPersonality is niet-stemhebbend voorzitter vande jury van voormalig FoodManagers van het Jaar.
 

Het jury-oordeel luidt als volgt:

“Sander van der Laan heeft zich door de jaren heen bewezen als een uiterst bekwaam food retailer. Hij was als commercieel directeur naast zijn algemeen directeur Dick Boer de stuwende kracht van de wederopstanding van Albert Heijn, in het jaar 2003 en de jaren die daarop volgden. Van der Laan slaagde erin om Albert Heijn van een gunstiger prijsimago te voorzien, terwijl de supermarktketen tegelijk ook ingrijpende kwaliteitsverbeteringen aanbracht in het aanbod . Het assortiment kwalitatief verbeteren en prijzen verlagen is doorgaans

een spagaat, maar onder Van der Laans hoede lukte dit, met een volumestrategie als fundament.

In 2008 vertrok Van der Laan naar de Amerikaanse Ahold-dochter Giant-Carlisle, om in dat concurrentieveld eveneens de operaties van Ahold te verbeteren. Hij keerde terug, werd binnen Ahold de operationeel hoogste verantwoordelijke voor Ahold Europa en werd naderhand ook de nieuwe leidsman van Albert Heijn. Onder zijn bewind is Ahold op het Europese vasteland zichzelf opnieuw aan het uitvinden en is Albert Heijn begonnen aan een Europese exploratie, met het succes van de formule in het thuisland als basis. Van der Laan geeft zodoende vorm aan de export van een Hollands erfgoed uit de detailhandel. Onder leiding van Van der Laan geldt Albert Heijn dezer dagen als de ongeslagen ‘king of food’ in de supermarktsector en de voortouwnemer bij elke nieuwe retailontwikkeling.”