Jumbo wijst op diefstal, maar de winst krimpt ook al twee jaar

Met een beetje eigenwijsheid zou je kunnen zeggen: ook al vallen de resultaten over 2023 tegen, voor Jumbo is dit nieuwe jaar alvast goed begonnen. Want het bedrijf was het eerste onderwerp in het NOS Journaal van acht uur gisteravond. En het onderwerp: bij Jumbo blijkt de lekkage bij zelfscan nu even groot of groter te zijn dan de winst. Dat is even wakker worden.

Al langer is het bekend dat de toename van zelfscankassa’s ervoor heeft gezorgd dat er steeds meer lekkage is, supermarkten hebben daar afgelopen jaar herhaaldelijk op gewezen. Lekkage is hierbij niet alleen bewuste diefstal, het kunnen onbewuste fouten van de zelfscannende klant zijn. Maar voor de derving maakt dat niet uit, € 2,25 niet afgerekend blijft € 2,25 niet afgerekend. (Foto: de zelfscanafdeling van Jumbo Leussink in Goor, fotobron: archief FoodPersonality.)

Maar dat de lekkage bij Jumbo € 100 miljoen op jaarbasis bedraagt en dat dat de volledige nettowinst zou kunnen zijn, dat is een constatering die niet alleen Jumbo zorgen baart, dat zou ook andere formules zorgen moeten baren. Daarbij moet wél dit worden vermeld: Jumbo heeft gisteren enkele resultaten over 2023 bekendgemaakt, maar het heeft nog niets over de winst gemeld. Dat komt pas als het jaarverslag af is. De cijfers van Jumbo van gisteren zijn begrijpelijkerwijs door het bedrijf omschreven als de resultaten van ‘een jaar van transitie’.

Zoals bekend is Jumbo zichzelf opnieuw aan het uitvinden, met ‘Jumbo zoals Jumbo bedoeld is’. De consumentenomzet van Jumbo steeg van € 10,2 miljard in 2022 naar € 10,89 miljard in 2023, een stijging van 7,1%. Maar die omzetstijging zegt niks over de aantrekkelijkheid van de formule voor de klant, omdat het ook prijsstijgingen kunnen zijn. Bovendien – aldus Jumbo zelf – volgens NielsenIQ is de gemiddelde marktgroei van de branche in 2023 7,6%, waardoor Jumbo dus marktaandeel heeft verloren ten opzichte van de concurrentie. Vorig jaar rond deze tijd meldde Jumbo een marktaandeel van ongeveer 22%, gisteren een marktaandeel van ‘ruim 21%’. Dus een daling.

Maar hoe zou het nu met die winst zitten als ceo Ton van Veen in het persbericht en tegen het NOS Journaal zegt dat de nettowinst opgaat aan de lekkage? Nogmaals, de winst is niet bekendgemaakt. Duiken we dan de jaarverslagen van Kon. Jumbo Food Groep in, dan zien we een gestage winstdaling. Dat is niet puur de winst van Jumbo, want Jumbo Food Groep omvat ook nog La Place. (Trouwens, wel La Place, maar niet Hema, dat is onderdeel van Mississippi Ventures, investeringsmaatschappij van de familie Van Eerd.)

De winst vóór belastingen: € 169 miljoen in 2018, € 148 miljoen in 2019, € 203 miljoen in 2020, € 154 miljoen in 2021 en € 91 miljoen over 2022. Een forse daling na een winstpiek in het eerste coronajaar, 2020. Sinds die piek in dat jaar daalde de winst van Jumbo Food Groep eerst met ongeveer een kwart en daarna met ruim een derde.

Interessant is ook: wat zou de familie Van Eerd daarvan elk jaar mogen hebben? Dat was € 160 miljoen over 2018, € 114 miljoen over 2019, € 136 miljoen over 2020, € 114 miljoen over 2021 en € 79 miljoen over 2022. Dat is dan niet allemaal als dividend aan de familie uitgekeerd: over 2020 was dat € 52 mio, over 2021 € 127 mio en over 2022 weer € 52 mio, bijvoorbeeld. Maar los van die dividendtoekenning, het resultaat onder aan de streep gaat significant achteruit sinds 2020.

Het is dan ook niet gek dat ceo Van Veen sinds de inval van Rusland in Oekraïne en de inflatiegolf die daarna ontstond, herhaaldelijk in interviews heeft gewezen op ‘zorgen over het rendement’. Wat de winst van Jumbo over 2023 zal zijn, is nog niet bekend, maar als klanten aan de zelfscankassa’s in 2023 voor € 100 mio niet afrekenen en de laatst bekende winst vóór belasting € 79 mio in 2022 is, dan lijkt de winstgevendheid van Jumbo Food Groep flink in het geding. Geen wonder dat Van Veen de overheid opriep tot maatregelen en zelf al zit na te denken over ‘korting als je correct zelfscant – als beloning’.

Nou hoeven we ons over de materiële status van de familie Van Eerd geen zorgen te maken, maar gezien die recente winstdalingen: het zou wel zuur zijn als over een tijd blijkt dat Jumbo verlieslijdend wordt door diefstal.