ING: wegnemen inkoopbarrières vraagt om Europese harmonisatie

Supermarkten in de Europese Unie worden gedwongen om in te kopen via nationale verkooporganisaties van fabrikanten, beaamt Dirk Mulder, retailspecialist bij ING. Dat leidt tot hogere kosten voor zowel de retailers als hun klanten. Maar uit onderzoek van Ecorys blijkt dat door leveranciers opgeworpen barrières slechts betrekking hebben op een klein deel van de inkoop. Andere factoren - zoals de onderhandelingsvaardigheden van supermarktketens - spelen eveneens een rol.

De discussie over hoge inkooprijzen voor supermarkten woedt weer volop en vindt plaats tegen de achtergrond van druk die Nederland momenteel in Brussel uitoefent om inkoopbarrières tussen lidstaten van de Europese Unie weg te nemen. Volgens sectorspecialist Retail & Trade Dirk Mulder van ING liggen er meer factoren ten grondslag aan de soms forste prijsverschillen tussen Nederland en andere EU-lidstaten dan door leveranciers opgeworpen inkoopbelemmeringen.

Zo blijkt uit recent onderzoek van Ecorys (in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat) dat Nederlandse consumenten in winkels weliswaar hogere prijzen betalen dan nodig is en dat dit inderdaad komt doordat leveranciers supermarkten belemmeren om elders in Europa in te kopen. Maar: volgens het onderzoek heeft dit betrekking op 2 tot 4 procent van de totale inkoop van deze winkels. Prijsverschillen tussen landen worden veroorzaakt door een veelheid aan factoren.

De door Ecorys ondervraagde bedrijven geven aan dat de inkoopprijzen van supermarktproducten gemiddeld 10 procent hoger liggen dan in andere Europese landen. De prijsverschillen in inkoop tussen Europese landen kennen volgens de onderzoekers echter verschillende oorzaken zoals andere marktomstandigheden, belastingtarieven, distributiekosten en lokale regelgeving. Aan de andere kant kan een gunstige geografische ligging in bepaalde landen leiden tot lagere transportkosten. Ook de omvang van een land en de schaalgrootte van een supermarktketen spelen een rol. Opvallend is dat in dit verband ook de onderhandelingsvaardigheden van supermarktketens als een factor wordt genoemd.

Door het gebrek aan harmonisatie binnen de Europese Unie ontstaan volgens Mulder aanzienlijke prijsvariaties. De soms forse prijsverschillen roept vragen op over marktefficiëntie en eerlijke concurrentie. “Terwijl sommige landen profiteren van gunstige deals en scherpe onderhandelingen met leveranciers, lijden consumenten in andere landen onder hogere kosten. Deze ongelijkheid kan leiden tot economische onevenwichtigheden en belemmert de Europese eenheid”, aldus Mulder.

Hij benadrukt het belang van transparantie en het bevorderen van samenwerking, zodat consumenten kunnen profiteren van eerlijke prijzen en gelijke toegang tot producten. Mulder: “Een geharmoniseerde aanpak binnen de Europese Unie is noodzakelijk om de kloof die er nu is te overbruggen en eerlijke concurrentie te waarborgen.”