‘Kaasimperium’ Henri Willig; van één boerderij naar € 83 miljoen omzet

Zomaar een reportage van een levensmiddelenfabrikant in NRC. Van Henri Willig, kaasbedrijf. De aanleiding? Kaasbedrijf Willig bestaat dit jaar vijftig jaar.

Willig is een bekende naam, ook in de supermarktsector, uiteraard, al zul je echt geen kaas met ‘de afzender Willig’ zomaar overal in Albert Heijns, Jumbo’s of Plus’en zien liggen, maar toch, het blijkt veel groter dan je zou denken. In 1974 nam Henri Willig de melkveehouderij van zijn ouders in het Noord-Hollandse Katwoude over. De toen 22-jarige Henri stond er niet om te springen, maar in die tijd deed je nog wat je ouders van je verlangden, althans, voor hem gold dat zo.

Maar hij wilde de melk niet alleen maar afstaan aan de zuivelafnemer, en al helemaal niet meer toen een familiebedrijf uit het naburige Edam de kaasverkoop wilde afbouwen. ‘Zouden we onze klanten voortaan niet naar jou kunnen sturen?’, dat was de vraag van die familie. En Henri Willig begon met kaas maken.

Vandaag de dag heeft kaasbedrijf Willig een jaaromzet van € 83 miljoen en omvat het bedrijf 500 werknemers. Het wordt inmiddels geleid door drie zonen van Henri Willig. De kaas wordt in veertig landen verkocht, vele Europese landen, de VS, Canada, Australié…Maar het verhaal is vooral opmerkelijk als we begrijpen hoezeer Willig gebruik heeft gemaakt van wat we zelf maar even een ‘Frau Antje’-factor noemen, de combinatie kaas, promotie, toerisme, en ergens ook een onderscheidend assortiment, immers, ‘premiumkaas’.

Willig heeft vandaag de dag drie kaasboerderijen, de bekendste is kennelijk de Jacobs Hoeve in Katwoude. Touringcars rijden af en aan, zo’n twintig per dag, vol bezoekers, en in het hoogseizoen zo’n veertig per dag. Allemaal buitenlandse toeristen die ‘kaas willen beleven’, zogezegd. In Amsterdam heeft Willig inmiddels dertien eigen winkels, kaaswinkels dus, allemaal in het centrum, Damrak, Nieuwendijk, Kalverstraat, Leidsestraat, Reguliersbreestraat etc., bekende straatnamen.

Henri Willig, inmiddels 72 jaar, vertelt dat hij kaaswinkels in Amsterdam wilde openen, omdat hij vreesde dat de buitenlandse toeristen in Amsterdam die stad niet meer uit kwamen, omdat er zoveel in Amsterdam zelf te doen en te bekijken was. En dus moest Willig kaaswinkels hebben in die stad. Dat liep niet… maar in 2008 ineens wel, kredietcrisis, opkomst e-commerce, en dus de opkomst van winkelleegstand.

Dertien kaaswinkels heeft Willig inmiddels in Amsterdam. Maar ook: twee in Edam, en verder in Delft, Den Bosch, Den Haag, Giethoorn (!), Haarlem, Halfweg, Leidschendam, Maastricht, Rotterdam, Utrecht… en dan zijn we nog niet klaar, want… Berlijn, Düsseldorf, Frankfurt, Keulen, München en Münster in Duitsland en Wenen en Salzburg in Oostenrijk. Dat zijn er 32, maar in genoemd artikel wordt gesproken over 37 vestigingen in totaal. (Anders gezegd, ‘we missen er dan nog vijf’.)

En daarnaast dus drie kaasboerderijen voor bezoekjes en bezichtigingen (Katwoude, Volendam, Zaanse Schans), met die bussen vol toeristen dus. En heeft Willig dan genoeg koeien rondlopen bij die locatie in Katwoude? Nee, uiteraard niet. Zoon Wiebe (47), middelste zoon van Henri en sinds 2011 algemeen directeur van Willig, vermeldt dat het bedrijf naast de ‘eigen melk’ vandaag de dag melk krijgt van veertig andere melkveehouders.

Willig heeft een façade opgebouwd van kaastraditie, dames in Frau Antje-achtige klederdracht en alles wat daarbij komt kijken (foto; moment tijdens een kaasproeverij, fotobron: Henri Willig). Maar het bedrijf heeft daarnaast ook een zelf ontworpen kaasproductie, met een productie van 2.400 kleine kazen per uur, volledig geautomatiseerd; terwijl dat niet eens de grote kazen zijn. Die worden in een fabriek in Heerenveen gemaakt.